شاخص های بین المللی تحلیل عملکرد دولتها
برای تحلیل عملکرد دولت ها در سراسر جهان، روشهای استاندارد و معتبری وجود دارد که معمولاً توسط سازمانهای بینالمللی، مؤسسات تحقیقاتی و دانشگاهها استفاده میشوند. برخی از این روشها و شاخصها عبارتند از:
- شاخصهای حکمرانی جهانی (Worldwide Governance Indicators – WGI)
- توسط بانک جهانی ارائه میشود.
- شش بعد اصلی حکمرانی را اندازهگیری میکند:
۱. حق اظهار نظر و پاسخگویی (Voice and Accountability)
- ثبات سیاسی و عدم خشونت(Political Stability and Absence of Violence)
۳.اثربخشی دولت(Government Effectiveness)
۴.کیفیت قوانین و مقررات(Regulatory Quality)
۵. حاکمیت قانون(Rule of Law)
۶. کنترل فساد(Control of Corruption)
- بر اساس سه معیار اصلی:
- امید به زندگی(Life Expectancy)
- دسترسی به آموزش (Education)
- درآمد سرانه (Gross National Income per Capita)
- شاخص رقابتپذیری جهانی (Global Competitiveness Index – GCI)
- توسط مجمع جهانی اقتصاد (World Economic Forum) ارائه میشود.
- عملکرد دولتها را در ایجاد محیطی رقابتی برای کسبوکارها ارزیابی میکند.
- شاخص فساد اداری (Corruption Perceptions Index – CPI)
- توسط سازمان شفافیت بینالملل (Transparency International) منتشر میشود.
- سطح فساد در بخش دولتی را در کشورهای مختلف اندازهگیری میکند.
- شاخص آزادی اقتصادی (Index of Economic Freedom)
- توسط بنیاد هریتیج (Heritage Foundation) ارائه میشود.
- بر اساس معیارهایی مانند آزادی تجارت، مالیات، حقوق مالکیت و اندازه دولت.
- شاخص دموکراسی (Democracy Index)
- توسط واحد اطلاعات اکونومیست (Economist Intelligence Unit) منتشر میشود.
- سطح دموکراسی در کشورها را بر اساس معیارهایی مانند فرآیندهای انتخاباتی، عملکرد دولت و مشارکت سیاسی ارزیابی میکند.
- شاخص عملکرد محیط زیست (Environmental Performance Index – EPI)
- توسط دانشگاه ییل و کلمبیا ارائه میشود.
- عملکرد دولتها را در زمینه حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار اندازهگیری میکند.
- شاخص شادی جهانی (World Happiness Report)
- توسط شبکه توسعه پایدار سازمان ملل (UNSDSN) منتشر میشود.
- سطح رفاه و شادی شهروندان را بر اساس معیارهایی مانند تولید ناخالص داخلی، حمایت اجتماعی و آزادی انتخاب ارزیابی میکند.
- شاخص امنیت غذایی (Global Food Security Index)
- توسط واحد اطلاعات اکونومیست (Economist Intelligence Unit) ارائه میشود.
- عملکرد دولتها را در تأمین امنیت غذایی شهروندان ارزیابی میکند.
- شاخص عدالت اجتماعی (Social Justice Index)
- توسط بنیاد برتلزمن (Bertelsmann Stiftung) منتشر میشود.
- بر اساس معیارهایی مانند برابری فرصتها، دسترسی به آموزش و سلامت و عدالت توزیعی.
- شاخص عملکرد دیجیتال (Digital Government Performance Index)
- عملکرد دولتها را در ارائه خدمات دیجیتال و استفاده از فناوری اطلاعات ارزیابی میکند.
- شاخص پاسخگویی به بحران (Crisis Response Index)
- عملکرد دولتها را در مدیریت بحرانهایی مانند همهگیریها، بلایای طبیعی و بحرانهای اقتصادی ارزیابی میکند.
روشهای تحلیل:
تحلیل کمی: استفاده از دادههای آماری و شاخصهای عددی.
تحلیل کیفی: بررسی سیاستها، قوانین و رویههای دولتها.
مطالعات موردی: بررسی عملکرد دولتها در شرایط خاص یا بحرانها.
مقایسه بینالمللی: مقایسه عملکرد دولتها با یکدیگر یا با استانداردهای جهانی.
این روشها و شاخصها به محققان و سیاستگذاران کمک میکنند تا عملکرد دولتها را بهصورت جامع و سیستماتیک تحلیل کنند.